شاید بهتر بود این مطلب را درتاپیک قشنگ و نوستالژیک پیرمرد گرامی مان،"یادش بخیر" می آوردم ولی از آنجا که بحث قهوه خانه ای است خوب بهتر بود در قهوه خانه آغاز شود وانجام پذیرد...

قدیم ترها یادش بخیر موی سپید آنقدر حرمت داشت که به یک تار آن قسم یاد می کردند. ما جرئت نداشتیم جلوی پدرمادر پا دراز کنیم یا آنها را با لفظ "تو" خطاب نماییم. این باور و این فرهنگ نیک به جامعه سنتی مان نیز بسط پیدا می کرد همیشه بزرگترها جایگاهی ویژه داشتند محال بود در اتوبوس موسپیدی را ایستاده ببینید یا در گذرها سالمندی را کیسه خرید در دست چراکه بامعرفتی همیشه پیدا میشد که بی منت و باافتخاربارش را تا منزل برای او حمل کند.

درقهوه خانه اما،حکایت چیز دیگری بود... وقتی بزرگتری وارد میشد مشتریان به احترامش نیم خیزی میزدند و قهوه چی سفارشی و خارج از نوبت به او می رسید. جوانترها حتی برای نوشیدن ،حتی برای نگاه، حتی برای صحبت از بزرگ اجازه می خواستند و اصطلاح زیبا و وزین "رخصت" بود که گوش نوازانه درفضای کافه طنین انداز بود...یادش بخیر

من جو سنتی قهوه خانه ای راخیلی دوست داشتم و کافه مان را همیشه آنگونه مجسم میکردم. اما وقتی منصورخان گرامی دراقدامی منحصربفرد در طول تاریخ قهوه خانه ای،دستگاه تلگرافشان را درقهوه خانه کافه کلاسیک مستقر کرد و اول بار پیام مهرآمیز و زیبای "دوستت دارم" را با آن به سرتاسرکافه مخابره نمود گفتم کمی مدرنیته هم بد نیست ... قهوه خانه را جلا میبخشد و دل هارا صفا...

بنابراین وقتی از نوافزار هم استفاده بهینه وصلح آمیز و دوستانه شود بسیارهم نیکوست. اما عزیزان مدرنیته باگرایش منورالفکری و با کلید "آزادی بیان" راهگشای درهای بسیاری است که چه بسا متاسفانه درمواردی خواسته و ناخواسته به حریم شخصی دیگران بازمیشوند و حتی خود غربی های متمدن نیز از آن شاکی اند. ببینیم شکایت های فلان هنرپیشه و بهمان سیاستمدار را که از استعمال بدون اجازه نام یا حتی اندک نشان و ردپایی از خود روی محصولی (هرچه باشدحتی ارزشی و پسندیده) کار را به شکایت و دادگاه وخسارت میکشانند و حتی در مواردی که به نظر ما تماشاگران غائله (که اغلب هم پای گود نشسته ایم و میگوییم لنگش کن) حتی آب در دل کسی تکان نخورده، قانون می آیدو در جهت حمایت از شاکی قاطع ترین برخورد رابا متشاکی انجام میدهد.بنابراین اگر میخواهیم از نام و هویت اشخاص یا مطالبشان چه درعالم واقع وچه در مجاز(که آن نیز به نوعی بخش مهمی از زندگی ما راشامل میشود) دربیانات خود استفاده کنیم بهتراست برای حرمت نهادن به ایشان ابتدا رخصت بگیریم.این قضیه بزرگ و کوچک نمی شناسد ولی درباره بزرگترها اهمیت آن دوچندان است.

من بالشخصه وقتی طنز جاری نازی مآبانه سروران سروان رنو،ژان والژان،کاپیتان اسکای،اسکارلت اوهارا ودیگر دوستان دخیل متحد و متفق در این باب را میخوانم بسیار لذت میبرم و ازته دل دراین وانفسای کمبود شادی، میخندم. این کریمان طنز بین خودشان را باقلم توانمندشان بی هیچ چشمداشتی (و بی آنکه کاربران دیگر را وارد جنگ دوم جهانی کنند) در معرض دید سایرین قرار میدهند ومن بسیار متشکرم. بارها در پیام های خصوصی هم سپاسگزارشان بوده ام،بالاخص سروان رنوی عزیز که همواره به ایشان ارادت خاص داشته و دارم.حتی بارها بااشتیاق خواستم خود را وارد جبهه متحدین کنم ولی نه جسارت ورود بی اذن به جمع این بزرگان را داشتم و نه هنر طنز این عزیزان و نه دانش تاریخی و جنگی ایشان...و دریک کلام بسیار برایشان حرمت غائلم ...

امیدوارم هنوز و همیشه حرمت و رخصت در فرهنگ ما معنا داشته باشند چه ما بزرگترها که در احترام به عقاید جوانان پرشورمان کوشا باشیم و چه جوانترها که بدانند موهای سپید در چرخ توانفرسای آسیاب جان به این رنگ درآمده اند. انسان و درخت خیلی شبیه هم اند. هردو با گذر زمان از بیرون قطور تر و از درون حساس و پوک میشوند و با اندک فشاری ممکن است بشکنند. شما وقتی به یک درخت پرشاخه کهنسال برمیخورید اولین فکرتان این است که "عجب پوست کلفت، و ستبر و پایدار است!" چه بسا تابی هم بر شاخسارش بسته و آویزانش شوید و بیاندیشید "این که چیزیش نمیشود" اما حقیقت جز این است. درخت حتی با نوشتن یک یادگاری به نظر شما صاف وساده روی پوست پر چین و چروکش بسیار آزارمیبیند. یادگاری که شاید برای شما،من و خوانندگان دیگر چشم نواز،خواندنی،مفرح و زیبا باشد اما در نظر درخت پیر چیز دیگری است...