وحشت در ژاپن

 

در اينجا قصد دارم شما را با ‍ژانر وحشت غير از هاليوود آشنا كنم ،اين كشور در رواج فيلمهاي ترسناك پيش قدم بوده و صرفا آثاري شاخص هم به صنعت سينما وارده كرده است .در اين مقوله صحبت از ژانر  وحشت در سينماي ‍ژاپن است .

Horror اصطلاحی‌ست که به فیلم‌های ژاپنی در ژانر وحشت در فرهنگ‌های مختلف نسبت داده می‌شود.

سینمای وحشت ژاپن به دلیل روانشناسی ریشه ایِ منحصر بفرد و عامه پسندش در ژانر وحشت، از نقطه نظر روانشناسی غربی بصورت برجسته‌ای مورد توجه قرار گرفته است.
J-Horror تمایل به ساخت فیلم در حوزه ترس‌های روانشناختی دارد، در حالیکه در دیگر صنعت‌های سینمای دلهره عمدتا با مواردی همچون "جن زدگی"، "جن گیری"، "جادوگری" و "پیش آگاهی" روبرو می‌شویم.

خاستگاه سینمای دلهره ژاپن به ترس و داستان ارواح در دوره سلطنت Tokugawa Shogunate و emperor Mutsuhito بین سال‌های 1600 تا 1900 میلادی نسبت داده می‌شود که معروفترین آن‌ها فیلم “Kwaidan” می‌باشد.
بسیاری از عناصر این افسانه‌های معروف تاریخی ژاپن به آرامی ‌به درون داستان‌های مدرن امروزی نفوذ کرده است، بویژه در مقوله باستانی "روح" در فرهنگ ژاپنی.

یوری، روح سرگشته ای محصور در وحشت و دلهره ژاپن

موفقیت فیلم "حلقه" در سال 1998 ، برای اولین بار تصویر "یوری" را در سینمای وحشت غرب نمایان کرد، اگرچه قرن‌ها بود که در ناخودآگاه ژاپنی‌ها جا خوش کرده بود.
"یوری" همان روح در فرهنگ ژاپن است. ارواحی که به دلیل داشتن احساسات و عواطف سنگین (نسبت به انسان‌ها و یا چیزهای دیگر) توانایی پیشروی ندارند و به دنیای فیزیکی انسان‌ها محدود شده اند. بسته به نوع احساسی که آن‌ها را اسیر و وابسته می‌کند هر کدام از آن‌ها تصویری از یک روح خاص را نشان می‌دهند. معمول ترین آن‌ها "اونرایو" است، روحی که با میل و شهوت به انتقام و کین‌خواهی محصور شده است.

 همانند بسیاری از مخلوقات افسانه و اساطیر همچون "خون آشام" و "گرگ نما"، "یوری" نیز چهره‌ای اساطیری دارد و از قواعد خاصی پیروی می‌کند. به طور کلی از جنس مؤنث هستند، اگرچه جنس مذکر هم در میان آن‌ها وجود دارد. لباس‌های سفید می‌پوشند که تداعی کننده رنگ کفن مرده در ژاپن است. موهای مشکی بلند و معمولا ژولیده و نامرتب دارند که اصل این نوع آرایش مو به تئاتر "کابوکی" بر می‌گردد، جایی که همه بازیگران روی سن از نوع مخصوصی کلاه گیس استفاده می‌کردند که آن‌ها را برای بیننده از یکدیگر متمایز می‌کرد.

فیلم‌های برجسته در سینمای وحشت ژاپن
Dark Tales of Japan series (various directors)
Dark Water (aka Honogurai Mizu No Soko Kara)
Audition (aka Ôdishon)
Ju-on: The Grudge
Kairo (aka Pulse)
Jisatsu saakuru (aka Suicide Club or Suicide Circle)
Kwaidan (1964)
One Missed Call (aka Chakushin Ari)
Marebito (2004)
Cure
The Eye

کارگردان‌های برجسته در سینمای وحشت ژاپن
Hideo Nakata
Kaneto Shindo
Masaki Kobayashi
Nobuo Nakagawa
Takashi Miike
Takashi Shimizu

بازسازی‌های الهام گرفته از سینمای وحشت ژاپن
در چند سال اخیر تلاش‌هایی صورت گرفت تا تعدادی از معروفترین فیلم‌های سینمای دلهره ژاپن، در ایالات متحده نمایش داده شود، اما به جای دوبله و زیرنویس کردن نسخه‌های اصلی ژاپنی تصمیم به بازسازی این فیلم‌ها گرفته شد. فیلم "حلقه" جزو اولین اثرهایی بود که مشمول این پروسه قرار گرفت و پس از نیز "حلقه 2" در پی آمد. (اگرچه "حلقه 2" شباهت آنچنانی به نسخه اصلی ژاپنی نداشت)

در زیر معروفترین بازسازی‌های صورت گرفته در آمریکا را مشاهده می‌کنید:
The Grudge – 2004 کینه
Dark Water–2005 آب سیاه
Pulse–2006 پالس
One Missed Call–2008 یک تماس ناموفق
The Eye–2008 چشم

نکته جاب توجه اینست که چند تا از کارگردان‌های نسخه‌های اصلی ژاپنی برای کاگردانی ورژن آمریکایی فیلم خودشان انتخاب شده اند از جمله "هیدئو ناکاتا" کارگردان فیلم "حلقه" و "تاکاشی شیمیزو" کارگردان فیلم "کینه".
بسیاری از کشورهای آسیایی نیز اقدام به ساخت فیلم‌های خودشان برگرفته نسخه‌های اصلی ژاپنی کرده اند. به عنوان مثال کره جنوبی یک بازسازی با عنوان “The Ring Virus” انجام داده است که الهام گرفته از فیلم کلاسیک "حلقه" در سینمای وحشت ژاپن است.

نکته قابل تأمل و تا حدودی تأسف انگیز اینست که هیچ کدام از بازسازی‌های آمریکایی این فیلم نتوانسته فراتر از فیلم نسخه اصلی رود و چیز جدیدی به تماشاگر عرضه کند و بعضا باعث کاهش علاقه بیننده به محصولات این ژانر شده است.